محصولات غذایی فراسودمند یا غذای عملکردی (به انگلیسی: Functional food ) غذایی است که با اضافه‌کردن ترکیبات خاص یا جدید، یک کارکرد بیشتر یافته است. در دهه‌های اخیر، بازار غذاهای فراسودمند و مکمل‌های غذایی رونق‌یافته است، حال‌آنکه پیامدهای بالقوه سلامتی آن‌ها در دراز مدت به‌خوبی شناخته نشده است

غذاهای فراسودمند یا عملگرا، شبیه به مواد غذایی رایج و متعارفی هستند که در طول روز مصرف می‌کنیم با این تفاوت که علاوه بر خواص تغذیه‌ای پایه و تولید انرژی، نقش مهمی در حفظ سلامت ما و پیشگیری از بیماری‌ها دارند. مواد غذایی غنی شده با ویتامین‌ها و املاح معدنی، محصولات حاوی فیبر، پروبیوتیک‌ها و پریبیوتیک‌ها، آنتی‌اکسیدان‌ها و مواد غذایی تهیه شده با استفاده از برخی گیاهان سنتی و دارویی از این دست هستند.


نمونه‌هایی از مواد غذایی فراسودمند:

مواد غذایی فراسودمند عموما به دو دسته متعارف و اصلاح شده تقسیم می‌شوند. فراسودمندهای متعارف اغلب مواد غذایی طبیعی سرشار از ویتامین، مواد معدنی، آنتی‌اکسیدان‌ها و چربی‌های سالم هستند. این دسته میوه‌هایی مانند کیوی و پرتقال، سبزیجاتی مانند بروکلی و اسفناج، آجیل‌هایی مانند بادام و پسته، دانه‌هایی مانند تخم کتان و تخم کدو، حبوبات و غلات کامل مانند جو و برنج قهوه‌ای را شامل می‌شود. همچنین غذاهایی مانند ماهی قزل آلا و ساردین، مواد غذایی تخمیر شده مانند کفیر و ادویه‌هایی مانند زردچوبه و زنجبیل در این دسته جای می‌گیرند.

فراسودمندهای اصلاح شده مواد غذایی هستند که به منظور افزایش منافع سلامت آنها با استفاده از افزودنی‌هایی مانند ویتامین‌ها، املاح معدنی، پروبیوتیک‌ها و فیبر غنی شده‌اند. آبمیوه‌های غنی شده، لبنیات غنی شده مانند شیر و ماست، جایگزین شیر غنی شده مانند شیر بادام و شیر نارگیل، غلات غنی شده، نان و ماکارونی غنی شده و تخم مرغ غنی شده، از نمونه‌های فراسودمند اصلاح شده هستند.


تاثیر مواد غذایی فراسودمند بر سلامت

  • پیشگیری از مشکلات تغذیه
  • حفاظت در برابر بیماری‌ها
  • بهبود رشد